LEFKOŞA – Kıbrıs’taki ara/ölü bölgede 27 Kasım Pazartesi akşamından bu yana tansiyon yeniden yükseldi. Kıbrıs Rum medyasına yansıyan son bilgilere göre, Kıbrıs Türk tarafına bağlı askeri unsurların Lefkoşa’nın Agios Dometios (Kermiya, Metehan) bölgesindeki metruk bir binaya girmesi sonucu Kıbrıs’ta diplomatik gerilim yeniden arttı. Kıbrıs Türk tarafı, dün akşamüstü yaşanan olayla ilgili bugün öğlen saatleri itibarıyla resmi bir açıklama yapmadı. Kıbrıs Türk medyası ise Rum medyasına yansıyan son bilgileri kamuoyu ile paylaşıyor.
BM BARIŞ GÜCÜ: DURUMU İZLİYORUZ
Kıbrıs Haber Ajansı (KHA), pazartesi akşamı kendi kaynaklarına dayandırdığı haberinde, Agios Dometios yakınlarındaki ara bölgede ‘Türk güçleri tarafından bir statüko ihlâli girişiminde’ bulunulduğunu ve konuyla Kıbrıs’taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü’nün (UNFICYP) ilgilendiğini aktardı.
Buna göre, olay ara bölgede, Agios Dometios yakınlarında, dün Kıbrıs saati ile 16.15 sularında meydana geldi. UNFICYP Sözcüsü Alim Siddique, konuyla ilgili olarak KHA’ya yaptığı açıklamada, durumun dün akşam itibari ile tekrardan sakin olduğunu ve BM barış gücünün durumu izlediğini kaydetti. Yetkili, “Gerginliği önlemek ve statükonun korunmasını sağlamak için Kıbrıs Türk tarafıyla görüşüyoruz” diye ekledi.
Sigmalive isimli haber sitesi ise Agios Dometios’taki barikatın yakınında, ‘dün öğleden sonra evlerine 50 metre mesafede dizilmiş düzinelerce Türk askeri gören bölgede yaşayan Kıbrıslı Rumların dehşete düştüğü’ bilgisini geçti.
GERİLİMİN MERKEZİNDE ‘MARIA’NIN EVİ’ VAR
Haber sitesine göre, Kıbrıslı Türk askeri unsurlar, “‘Maria’nın evi’ olarak adlandırılan eve girerek bir döner kamera yerleştirdi.” BM askerlerinin bölgeye gelmesinde sonra ev çevresinde askeri araçlarıyla beraber dizilen onlarca asker çeşitli sloganlar atarak bir süreliğine bekleyişe geçti. Diğer Rum haber kanalları, ekim ayında Türk ordusunun bölgede hendek açtığı bilgisini de geçti. Ayrıca, 1976 yılında Türk askerinin söz konusu metruk binaya Türk bayrağını dikme girişiminde bulunduğunu da belirttiler.
KIBRIS CUMHURİYETİ’NDEN İLK RESMİ AÇIKLAMA
Kıbrıs Hükümet Sözcüsü Konstantinos Letymbiotis, ‘işgal güçlerinin’ Agios Dometios bölgesinde, tampon bölgedeki ıssız bir eve metal bir direk ile döner bir kamera ve bir anten yerleştirmesini ‘tampon bölgede ciddi bir ihlal’ olarak nitelendirdi.
Letymbiotis, pazartesi günü öğleden sonra ‘işgal güçlerine bağlı bir grup askerin Agios Dometios bölgesindeki ara bölgeye girdiğinin teyit edildiğini’ belirtti. Sözcü, bölgeye giren küçük bir grup askerin ‘Maria’nın Evi’ olarak bilinen ıssız bir eve metal bir direk yerleştirdiğini ve üzerine de döner bir kamera ile bir gölgelik koyduğunu kaydetti.
Önceki günlerde Türk tarafının söz konusu kurulumu desteklemek için eve elektrik bağladığını kaydeden Sözcü, kurulum tamamlandıktan sonra Türk askerlerinin tampon bölgeden çekildiğini aktardı. “Olay, tampon bölgenin devam eden ciddi bir ihlali olarak ele alınıyor” diyen yetkili, hükümetin, durumu yukarıdaki olaylardan önceki haline getirmek için barış gücüyle sürekli temas halinde olduğunu da sözlerine ekledi.
Sözcü, açıklamasında ayrıca şu ifadelere yer verdi: “Bu, statükoyu ihlal etmeye yönelik bir başka girişimdir. Kıbrıs Hükümeti bu olayı ara bölgenin devam eden ciddi bir ihlali olarak değerlendirmektedir. İhlalin ciddiyetinin yanı sıra işgalci rejimin planlarının hem Kıbrıs sorununa ilişkin müzakerelerin yeniden başlaması ihtimali hem de Avrupa-Türkiye bağlamında doğuracağı olumsuz sonuçları vurguluyoruz. Barış gücünün, özellikle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 186 (1964) sayılı kararından kaynaklanan görev tanımına uygun olarak ara bölgenin statüsünü yeniden tesis etmesini bekliyoruz.”
BÖLGEDE YAŞAYANLAR ENDİŞELİ
Evlerinin yanı başındaki yeni restleşmeyi endişe ile takip eden Kıbrıs Rum halkı endişe ve korkularını Rum medyası ile paylaştı. Sigma televizyonuna konuşan Kleopatra isimli kişi, “1979’dan beri burada yaşıyoruz. Mayıs ayından bu yana (ölü bölgede) askeri hareketlilik gözlemlemeye başladık. Türkler geliyor ve nöbetçileri indiriyor. Bizimkilerin onları görüp görmediğini bilmiyorum. Bizimkiler kameralar yerleştirdi ve onlar da yerleştirmek istiyor. Cuma gecesi büyük projektörler yerleştirdiler, sonrasında cumartesi günü onları kapattılar. Her birkaç dakikada üç Türk silahlı olarak geliyor ve nöbet tutuyor. Dün de bir bölük getirdiler. Korkuyoruz ve uyuyamıyoruz” ifadelerini kullandı.
Sigmalive ve diğer Rum medya kuruluşları ‘Maria’nın Evi’nde yaşanan olaylar nedeniyle Kıbrıs Ulusal Muhafız Ordusu’nun teyakkuza geçtiği bilgisini geçti. Yeni bilgilere göre, olay mahallinde 386 Piyade Taburu mevzilerini takviye etmiş durumda. Rum tarafı ayrıca bölgede bulunan Rumlara ait evlerin yakınlarına polis güçleri gönderdi.
KATHIMERINI: MEYDAN OKUMA GİRİŞİMİ
Kıbrıs’ta yayın yapan Kathimerini gazetesi, ara bölgedeki yeni hadiseyi ‘yeni bir meydan okuma girişimi’ olarak nitelendirdi. Gazetenin ilgili makalesinde “Olay, Ankara ve işgal makamlarının tampon bölgedeki statükoya meydan okuma ve bir oldubitti yaratma yaklaşımlarının genel çerçevesine uyuyor” değerlendirmesinde bulundu.
Gazeteye göre, “Hem Pyla hem de Agios Dometios’taki olay, çıkmazı kırma ve görüşmeleri yeniden başlatma çabalarında ciddi birer oyunbozanlık ve taktiksel bir hamle teşkil ediyor. Bu hamlenin ara bölgenin statüsünün sorgulanmasından 1964 tarihli 186 sayılı karara ve Kıbrıs’taki barış gücünün (UNFICYP) görev tanımına kadar uzanan geniş bir yelpazede siyasi etkileri bulunuyor.”
Kıbrıs’ta geçtiğimiz ağustos ayında iki toplumlu Pyla (Pile) köyünün kuzey yamaçlarında Kıbrıs Türk tarafı ile Birleşmiş Milletler Barış Gücü (BMBG, UNFICYP) karşı karşıya gelmiş ve yaşanan arbede neticesinde iki BM askeri ciddi şekilde yaralanmıştı. Pile’deki sorun halen çıkmazda ve sorunun üstesinden gelinmesi için istişare süreci sürüyor.
