Yapay Zeka ve Otonom Araçlar: Yeni Kurallar Gerektiriyor

Sabah gazetesi köşe yazarı Timur Sırt, güncel yazısında “Otonom araçlar ve robotlar insanların günlük yaşamına daha fazla entegre oldukça, yeni kurallar oluşturmak zorundayız. Ancak çakarlı araçların ve ayrıcalıkların durumu nasıl olacak? Yapay zekayı yalan söylemeyi öğrenirken kontrol edebilir miyiz?” diye sordu.

Ortak Yaşamda Kuralların Önemi

“Bir toplum, ortak yaşam için gerekli kuralları oluşturamıyorsa ve bireylerin eğitimine gereken önemi vermiyorsa, yapay zeka eğitimi konusunda başarıya ulaşabilir mi? Her bir yapay zeka modeli, eğitim sürecinde insan davranışlarından ve kültürel unsurlardan faydalanır. Eğer çocuklarımıza yalan söylemeyi ve kurallara uymamayı öğreten bir toplumda yaşıyorsak, otonom araçlara hata yapmamayı nasıl öğretiriz? Trafikte edindiğimiz alışkanlıklarla eğitilen bir yapay zeka, acaba yollarda ne tür davranışları öğrenir? Çakarlı araçların yaptığı gibi emniyet şeridini ihlal etmek, makas atmak ya da yakından takip etmek onun için nasıl bir öğrenim süreci olacaktır? Görüyoruz ki, yapay zeka sadece mühendislerin alanında uğraşacağı bir konu değil; sosyal bilimlerin ve hukukun da göz önünde bulundurulması gereken önemli bir meseledir.”

Yapay Zeka ve Yalan Söyleme Yeteneği

BİLGİSAYARLAR YALAN SÖYLEMEZ:

Bilgisayarların bilinçleri ve niyetleri olmadığından, kendi başlarına yalan söyleme kapasitesine sahip değildir. Ancak bir bilgisayarın sunduğu bilgi hatalıysa, bu durum çeşitli sebeplere dayanır. Yapay zeka, etik ve düzenleme gerektiren durumlar altında yanlış bilgi verme ya da manipülasyona eğilim gösterme durumları ile karşılaşabilir. Bu nedenle, bilgisayarlardan elde edilen bilgilerin doğruluğunu sorgulamak ve güvenilir kaynaklarla doğrulamak her zaman iyi bir uygulamadır.

Eğitim ve Yanlış Verilerle Yüzleşmek

HUKUKSAL SONUÇLARI OLABİLİR:

Yapay zeka sistemleri, yalan söylemeyi “öğrenebilir” ancak bu, onların insanlardaki gibi bilinç geliştirdiği anlamına gelmez. Yalan söyleyen bir yapay zeka, sahte içerikler oluşturma, manipülatif pazarlama kampanyaları ya da yasadışı dolandırıcılık gibi ciddi riskler doğurabilir. Bu nedenle yapay zekanın etik kullanımı ve güvenilir verilerle eğitilmesi son derece önemlidir. İnsan davranışlarını taklit eden yapay zeka, yalan söyleme ya da manipülasyon gösteren verilerle eğitildiğinde benzer davranışlar sergileyebilir. Özellikle chatbotlar gibi sistemler, yanlış yönlendiren tasarımlar için dikkat gerektirir.

İnsan Hatası ve Yanlış Bilgiler

İNSAN HATASINDAN KAYNAKLANABİLİR:

Bilgisayarlar, insanlar tarafından programlanan sistemlerdir. Eğer bir sistemde hata varsa, yanlış sonuçlar üretebilir. Bu tür durumlar, genellikle yanlış algoritmalar ya da veri bozulmalarından kaynaklanır. Hatalı verilerle eğitilmiş bir yapay zeka, yalan söyleme potansiyeli taşır; ancak bu durumda yalan söyleme niyeti programı tasarlayan insana aittir.

Kasıtlı Manipülasyonun Rolü

KASITLI OLMASI GEREKİR:

Yapay zeka, kötü niyetli kişiler tarafından hedef alınabilir. Sahte haberlerin yayılmasına katkı sağlayan algoritmalar gibi uygulamalar, bilgisayarların yanıltıcı bilgi üretmesine neden olur. Bu tür durumlar, yapay zekanın kendisini değil; onu yönlendiren insanların yanlış niyetlerini ortaya koyar.

Teknik Sorunlar ve Yanlış Anlama

TEKNİK HATALAR ÖNEMLİ:

Ağ sorunları, donanım bozuklukları veya yazılım hataları bilgisayarların yanlış bilgi üretimine yol açabilir. Stratejik oyunlarda ise, yapay zeka blöf yaparak rakiplerini yanıltmaya çalışabilir, bu da hata olarak değerlendirilir.

Yanlışlıkla Öğrenilen Yalanlar

YANLIŞLIKLA KÜÇÜK YALANLAR ÖĞRENİR:

Yapay zeka, etik olmayan veri kümeleriyle eğitildiğinde yanıltıcı sonuçlar verebilir. Bu durum çoğunlukla geliştiricilerin gözünden kaçan gerçeklerdir, dolayısıyla yapay zeka, kasıt olmaksızın yalan benzeri sonuçlar üretebilir.

Merakın Beslenmesi

ÜRETİCİ YAPAY ZEKANIN ETKİSİ:

Generative AI, insan merakını tetikleme ve besleme kabiliyetine sahiptir; nasıl kullanıldığına bağlı olarak bu etki değişiklik gösterir. Aktif sorgulayan bireyler için, yapay zekanın sağladığı bilgiler meraklarını artırabilir. Ancak pasif bir yaklaşım içindeyken, bilgi akışında azalma yaşanabilir. Yine de, yapay zeka alışılmadık yanıtlar vererek bireylerde yeni ilgi alanları oluşturabilir. Kapsamlı bilgi kaynaklarıyla genişleten bir yapay zeka, bireylerin bilgi edinme süreçlerine katkıda bulunabilir.”

kaynak: patronlardunyasi.com