Dünya Bankası, İsrail-Filistin savaşına yönelik uyarıda bulundu. Savaşın büyümesi halinde yeniden petrol ve gıda fiyatlarının yükselişe geçeceği belirtilirken, bu da enflasyonla birlikte ekonomilerdeki sorunları büyütecek.
İsrail-Filistin savaşı insanlık dramı boyutunda sürerken, yapılanları akıl da vicdan da almıyor. Dünyanın geri kalanının izlediği bu savaşın, dünyanın geri kalanını etkileme ihtimalleri de sürekli hesaplanıyor.
Dünya Bankası, Gazze’de yaşanan krizin artması halinde petrolde 90 dolar seviyelerinde olan varil fiyatının 157 dolara kadar yükselebileceğini öngörürken, emtia piyasasına yönelik hazırlanan 3 aylık raporda, yeni şoklara dikkat çekildi.
DB, savaşın devam etmesi halinde gıda fiyatlarının da yükselişe geçeceğini belirtti.
Euronews’in aktardığı raporda, 7 Ekim’de savaşın başlamasından bu yana petrol fiyatlarının yaklaşık yüzde 6 arttığı, tarımsal emtia, çoğu metal ve diğer emtia fiyatlarının ise sabit kaldığına dikkat çekildi.
Dünya Bankası, beklentilerinde petrol fiyatlarına yönelik 2023’ün son çeyreğinde varil fiyatının ortalama 90 dolar ve ekonomik büyümedeki yavaşlamayla da yıl ortalamasının 81 dolar olması açıklamıştı.
Emtia piyasasının enerji hariç 2025 yılında küresel istikrar sağlanmadan önce 2024’te toplamda yüzde 4,1 oranında düşmesi bekleniyor.
Dünya Bankası, 1970’lerden bu yana bölgesel çatışmaları içeren tarihsel dönemlere yönelik bu savaşa dair 3 risk senaryosu belirtti.
En olumlu beklentiyle küresel petrol arzında günlük 500 bin ila 2 milyon varil azalma ile fiyatların yüzde 3-13 artışı ve varil fiyatının 93-102 dolar aralığında olması hesaplandı.
Orta derecedeki senaryoda, 2003’te yaşanan ABD-Irak savaşına benzer şekilde, küresel petrol arzı günlük 3-5 milyon varil azalacak ev petrol fiyatları yüzde 21-35 oranında artırarak, 109-121 dolar/varil olacak.
En şiddetli senaryodaysa, 1973’te yaşanan Arap petrol ambargosuna benzer ‘büyük kesinti’yle, küresel petrol arzı günlük 6-8 milyon varil azalarak, fiyatlar yüzde 56-75 oranında artışla 140 -157 dolar/varil seviyesine çıkacak.
Dünya Bankası’nın baş ekonomisti Indermit Gill, çatışmanın tırmanması halinde küresel ekonominin uzun zaman sonra “ilk kez ikili bir enerji şokuyla” karşı karşıya kalacağını belirtti. Rusya-Ukrayna savaşının yanına, Orta Doğu’nun da ekleneceğini söyledi.
Dünya Bankası Baş Ekonomist Yardımcısı Ayhan Köse de yüksek petrol fiyatlarının “kaçınılmaz olarak” daha yüksek gıda fiyatları anlamına geldiğini, ciddi bir petrol fiyat şokunun, gelişmekte olan ülkelerde halihazırda yüksek olan gıda fiyatlarında enflasyonu daha da yukarı çekeceğini söyledi.
